KODEKS ETYCZNY NAUCZYCIELA

W GMINNYM PRZEDSZKOLU W ROGOWIE

Dotyczy postawy nauczyciela, jego kultury osobistej, odpowiedzialności, samokrytycyzmu,

uczciwości , hierarchii wartości , wiedzy i kompetencji.

Założenia ogólne

Kodeks etyczny nauczyciela jest zbiorem zasad służących nauczycielowi pomocą w rozstrzyganiu problemów etycznych jego zawodu.

Kodeks jest wyrazem przekonania, że działania nauczyciela wobec jego odbiorców, uczniów i ich rodziców lub opiekunów, podejmowane w ramach jego czynności zawodowych, mają szczególny wymiar etyczny wynikający z roli społecznej nauczyciela.

Społeczna rola nauczyciela wynika z wpływu, jaki może on swoimi działaniami wywierać na życie innych ludzi i ze społecznych oczekiwań wobec przedstawicieli zawodu nauczycielskiego. Jako profesjonalista pracujący w osobistych relacjach z uczniami i ich rodzicami, nauczyciel jest odpowiedzialny za charakter i skutki wpływu wynikające z tych relacji. Jako dysponent dóbr edukacyjnych nauczyciel ponosi odpowiedzialność za sprawiedliwy dostęp do możliwości rozwojowych pozostających w jego dyspozycji. Jako reprezentant świata dorosłych wobec dzieci i młodzieży, nauczyciel bierze na siebie odpowiedzialność za przekazywanie uczniom wartości, norm życia społecznego i wiedzy delegującej go społeczności. Wyliczone pola odpowiedzialności decydują o znaczeniu przestrzegania zasad etyki zawodowej w pracy nauczyciela i stanowią podstawę dla stawiania mu szczególnych wymagań etycznych.

Naczelną wartością jest dla nauczyciela dobro ucznia. Celem jego działalności profesjonalnej jest wspieranie ucznia we wszechstronnym rozwoju osobistym.

W pracy zawodowej nauczyciel kieruje się fundamentalnymi wartościami humanistycznymi zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ, zwłaszcza godnością człowieka jako osoby, jego podmiotowością, autonomią i prawem do nieskrępowanego rozwoju.

Szczególną wartością jest dla nauczyciela godność zawodu nauczycielskiego rozumiana jako fundament zaufania i prestiżu środowiska zawodowego nauczycieli. Nauczyciel jest świadom, że każde naruszenie zasad etyki zawodowej podważa godność zawodową i może mieć negatywny wpływ nie tylko dla niego ale i dla całego środowiska.

Nauczyciel zdaje sobie sprawę, że jego osobista postawa wobec wartości życia społecznego, norm prawnych, moralnych i obyczajowych są nierozerwalnie związane z godnością jego zawodu, co sprawia, że jest on szczególnie odpowiedzialny za przestrzeganie zasad etycznych w życiu prywatnym.

Dla zapewnienia jak najwyższego poziomu wykonywanej pracy, nauczyciel dokłada wszelkich starań aby stale rozwijać swoją wiedzę, wrażliwość etyczną oraz umiejętności interpersonalne i intrapsychiczne. Ze względu na specyfikę zawodu utrudniającą często obiektywny osąd własnych działań, nauczyciel jest osobiście odpowiedzialny za poddawanie swojej pracy systematycznemu nadzorowi poprzez hospitacje, superwizje i inne formy pracy zespołowej. Nauczyciel w swojej praktyce zawodowej staje często przed sytuacjami, w których istotne wartości i zasady etyczne pozostają ze sobą w konflikcie i nie da się ich jednocześnie w pełni zrealizować. Nauczyciel nie unika rozstrzygania wynikających stąd dylematów moralnych, podejmuje decyzje kierując się własnym rozeznaniem, a ponadto ujawnia te dylematy i inicjuje pracę swojego środowiska nad ich rozstrzyganiem.

Naczelną zasadą w postępowaniu z dziećmi jest poszanowanie ich godności oraz podmiotowe traktowanie oraz świadomość, że proces edukacyjny wymaga czasu i u każdego ucznia przebiega indywidualnie. W swoich działaniach nauczyciel jest obowiązkowy i sprawiedliwy. Szanuje przy tym godność osobistą każdego człowieka i wymaga takiego samego szacunku wobec siebie.

Wyraża się to w etycznej postawie względem:

1. dzieci;

2. rodziców;

3. innych nauczycieli;

4. miejsca pracy i władz zwierzchnich.

Ad.1 Postawa nauczyciela względem uczniów

Nauczyciel:

a) respektuje prawa dzieci wyrażone w Konwencji Praw Dziecka, a w szczególności prawa dotyczące edukacji;

b) uznaje wyjątkowość, indywidualność i specyfikę potrzeb każdego ucznia oraz dostarcza mu pomoc i wsparcie, aby mógł zrealizować swój potencjał twórczy i intelektualny;

c) chroni uczniów przed patologiami oraz reaguje na problemy uczniów, pomagając je rozwiązywać;

d) odnosi się profesjonalnie acz z przyjaźnią do uczniów;

e) pomaga odnaleźć uczniom zainteresowania i pasje oraz umożliwia ich rozwijanie;

f) wzmacnia poczucie własnej wartości uczniów;

g) wykazuje troskę, pilność i dyskrecję w każdej sprawie dotyczącej opieki nad uczniami;

h) zapewnia, że informacje poufne dotyczące ucznia i jego rodziny nie będą wykorzystywane w żaden sposób na jego szkodę, w szczególności zaś w sprawach związanych z światopoglądem i wyznaniem religijnym;

i) zachowuje obiektywizm w ocenianiu oraz postępowaniu w sytuacjach konfliktowych (zarówno między uczniami, jak i w relacji nauczyciel-uczeń) oraz czuje się odpowiedzialny za rozwiązanie lub załagodzenie wszelkich konfliktów;

j) bezwzględnie odrzuca propozycje płatnej pomocy (korepetycje) dla uczniów swojej szkoły;

k) ma pełne prawo do obrony własnej i mienia osobistego w przypadku świadomego wandalizmu lub bandytyzmu;

l) zdecydowanie sprzeciwia się paleniu papierosów, piciu alkoholu, używaniu narkotyków lub innych środków odurzających oraz innym sytuacjom ogólnie uznanym za zagrażające zdrowiu i życiu człowieka.

Ad.2 Postawa nauczyciela względem rodziców

Nauczyciel:

a) honoruje prawa rodziców do zasięgania informacji i konsultacji, poprzez uzgodnione procedury mające na celu dobro ich dzieci;

b) respektuje władzę rodzicielską, jednakże służy profesjonalną radą, mając na uwadze dobro dziecka;

c) dokłada wszelkich starań, aby zachęcić rodziców do aktywnego udziału w edukacji dziecka i wspierania procesu nauczania;

d) przekazuje w sposób komunikatywny informacje, wskazując nie tylko słabe, ale przede wszystkim mocne strony dziecka, z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa, a także z taktownym wyczuciem sytuacyjnym;

e) w sytuacjach konfliktowych dla dobra szkoły i ucznia wypracowuje kompromis

w relacji: szkoła-rodzice;

f) zdecydowanie przeciwstawia się jakimkolwiek formom wywierania wpływu

na sposób oceny uczniów.

Ad.3 Postawa nauczyciela względem innych nauczycieli i pracowników szkoły

Nauczyciel:

a) okazuje postawę koleżeńską wobec innych poprzez respektowanie ich zawodowej pozycji, poszanowanie opinii i metod pedagogicznych oraz służenie radą i pomocą w szczególności w stosunku dla osób zaczynających karierę zawodową;

b) utrzymuje w tajemnicy informacje dotyczące współpracowników uzyskane w trakcie pracy chyba, że ujawnienie służy ważnemu zawodowemu celowi lub jest wymagane przez prawo;

c) pomaga kolegom we wspólnym realizowaniu zadań szkoły oraz obowiązujących procedur postępowania;

d) w sytuacji zastrzeżeń do własnej pracy (zgłoszonych przez dyrekcję, rodziców, uczniów) przyjmuje i wykorzystuje rady, doświadczenia oraz metody pracy od innych nauczycieli;

e) stanowczo przeciwstawia się wszelkim sytuacjom korupcyjnym i naciskom w różnorakiej formie np. łapówkarstwu, szantażowi, mobbingowi, itp.

f) w relacjach ze współpracownikami nauczyciel kieruje się zasadą , że ocenianie i konstruktywna krytyka pracy i postępowania każdego nauczyciela jest ważnym narzędziem podwyższenia profesjonalnego poziomu całego środowiska. W swoich ocenach jest jednak zobowiązany powstrzymywać się od deprecjonowania kogokolwiek jako osoby i od używania profesjonalnych ocen do rozgrywek osobistych. Dbając o godność zawodu , nauczyciel powstrzymuje się od tego typu wypowiedzi w obecności osób postronnych.

g) Nauczyciel , który naruszył zasady etyki zawodowej powinien podjąć niezwłocznie działania mające na celu usunięcie skutków swojego postępowania i naprawienie powstałych szkód.

h) Nauczyciel powinien wymagać od innych nauczycieli nienagannego zachowania i kierowania się zasadami etyki zawodowej.

Ad.4 Postawa nauczyciela wobec obowiązków oraz władz zwierzchnich

Nauczyciel:

a) pozyskuje publiczne zaufanie i szacunek poprzez wysoki jakościowo poziom nauczania zapewniany wszystkim uczniom;

b) nieustannie „uczy się” w taki sposób, że jego profesjonalna wiedza jest systematycznie uaktualniana i udoskonalana;

c) dobrze planuje swoją pracę dydaktyczną w oparciu o obowiązującą podstawę programową i przyjęte w szkole programy;

d) jak najlepiej wykorzystuje w pracy z uczniem zdobyte kompetencje i kwalifikacje;

e) zachowuje odpowiednią kulturę bycia – zwłaszcza niedopuszczalne jest w trakcie prowadzenia zajęć dydaktycznych spożywanie posiłków, korzystanie z telefonów komórkowych oraz uleganie własnym nałogom;

f) podejmuje przewidziane prawem kroki w przypadku jawnego łamania ogólnie obowiązujących norm etycznych wobec jego osoby lub w sytuacjach, których jest świadkiem;

g) przestrzega postanowień niniejszego kodeksu.

Zmian w kodeksie etycznym dokonuje zespół powołany przez Dyrektora i Radę Pedagogiczną;